Wciąż zbyt mało państw wykorzystuje informacje zebrane na temat szkolnictwa wyższego do poprawy jakości uczelni oraz możliwości, jakie oferują one studentom. Dowodzi tego opublikowane dzisiaj sprawozdanie europejskiej sieci informacji o edukacji Eurydice. W sprawozdaniu pt. Modernizacja szkolnictwa wyższego w Europie: dostęp, zatrzymywanie i szanse zatrudnienia prześledzono, co aktualnie robią władze i instytucje szkolnictwa wyższego w celu rozszerzenia dostępu do wyższego wykształcenia, zwiększenia liczby studentów, którzy pozostają na uczelni i uzupełniają wyższe wykształcenie (zatrzymywanie), oraz udzielania studentom wskazówek w odniesieniu do wejścia na rynek pracy (szanse zatrudnienia). W badaniu wzięło udział ponad 30 krajów – wszystkie państwa członkowskie UE oprócz Luksemburga i Holandii, oraz Islandia, Liechtenstein, Czarnogóra, Norwegia i Turcja.

Androulla Vassiliou, komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży, stwierdziła: „Trzeba zrobić więcej, aby zlikwidować słabe punkty w szkolnictwie wyższym. Chcemy na przykład wspierać większą różnorodność populacji studentów. Uniwersytety muszą przyciągać więcej studentów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, zwłaszcza studentów z rodzin o niskich dochodach, studentów niepełnosprawnych, pochodzących ze środowisk emigracyjnych lub innych grup etnicznych. Dysponowanie odpowiednimi danymi pomaga nie tylko we wsparciu większej różnorodności, lecz pozwala także lepiej ocenić wpływ priorytetów politycznych oraz dokonać zmiany kursu tam, gdzie jest to konieczne. Musimy aktywniej wykorzystywać dane i informacje zwrotne w procesach podejmowania decyzji”.

Ze sprawozdania wynika, że:

• Chociaż w wielu krajach zbiera się informacje na temat liczebności i charakterystyki grupy studentów, analizy danych często nie odnoszą się do konkretnych celów (takich jak np. zapewnienie uczniom w najtrudniejszej sytuacji dostępu do szkolnictwa wyższego), a wiele krajów nie dysponuje wiedzą na temat stopnia zróżnicowania populacji studentów.
• Bardzo niewiele krajów (Belgia (Flandria), Irlandia, Francja, Litwa, Malta, Polska, Finlandia oraz Zjednoczone Królestwo (Szkocja)) wyznaczyło cele służące poprawie dostępu do wyższego wykształcenia dla osób z grup reprezentowanych w niewystarczającym stopniu, np. z rodzin o niskich dochodach.
• Około połowy europejskich systemów szkolnictwa wyższego dysponuje programami pomostowymi (dla studentów niepodejmujących studiów wyższych bezpośrednio po ukończeniu szkoły średniej) (Belgia, Czechy, Dania, Niemcy, Irlandia, Francja, Austria, Polska, Portugalia, Słowenia, Szwecja, Słowacja, Zjednoczone Królestwo, Islandia i Chorwacja) oraz systemami transferu osiągnięć w kształceniu wyższym uznającymi wartość uzyskanego wcześniejszej wykształcenia (także Hiszpania, Włochy, Litwa, Finlandia i Norwegia). Wyraźnie widoczne są różnice geograficzne pod względem środków mających na celu poszerzenie dostępu do szkolnictwa wyższego, ponieważ są one najbardziej rozpowszechnione na północy i zachodzie Europy.
• W znacznej liczbie krajów nie zlicza się systematycznie odsetka osób kończących lub przerywających naukę. Obejmuje to kraje, które posiadają strategie dotyczące zatrzymywania studentów i kończenia nauki, ale wyraźnie brak im podstawowych danych do analizy skutków tych strategii.
• W większości krajów instytucje szkolnictwa wyższego muszą przekazywać informacje na temat szans na rynku pracy (np. stopy zatrudnienia absolwentów, sposobu rozwijania umiejętności niezbędnych absolwentom do znalezienia pracy) do celów zapewnienia jakości. Jednak informacje o dalszych losach absolwentów są jak dotąd rzadko wykorzystywane do opracowywania strategii w zakresie szkolnictwa wyższego.
• Zastosowanie systemów zapewnienia jakości do wspierania kluczowych celów strategii na rzecz szerszego dostępu oraz wyższego poziomu zatrzymywania studentów i wskaźnika kończących studia może pomóc w monitorowaniu postępów studentów i określeniu sposobu wykorzystania tych informacji przez instytucje szkolnictwa wyższego (np. uniwersytety, kolegia) w celu ponownego włączenia ich w cykl podnoszenia jakości.

Kontekst

W sprawozdaniu Modernizacja szkolnictwa wyższego w Europie: dostęp, zatrzymywanie i szanse zatrudnienia przeanalizowano strategie i praktyki związane z doświadczeniami studentów uczelni wyższych na kolejnych trzech etapach: dostępu, który wymaga znajomości oferty szkolnictwa wyższego, wymagań związanych z przyjęciem na studia i procedury przyjmowania; przechodzenia przez program studiów, w tym wsparcia, które studenci mogą uzyskać w przypadku wystąpienia problemów; oraz przejścia z uczelni wyższej na rynek pracy.

W opracowanym przez Komisję planie modernizacji europejskich systemów szkolnictwa wyższego podkreślono kwestie elastycznych ścieżek dostępu do wyższego wykształcenia; zapewnienia wydajności i skuteczności kształcenia na poziomie wyższym; zapewnienia studentom umiejętności potrzebnych na rynku pracy, tak by umożliwić im łatwe wejście na ten rynek po uzyskaniu dyplomu.

Eurydice

Zadaniem sieci Eurydice jest zrozumienie i wyjaśnienie sposobu organizacji i funkcjonowania różnych systemów edukacji w Europie. Sieć zapewnia opisy krajowych systemów edukacji, badania porównawcze w zakresie konkretnych zagadnień, wskaźniki i statystyki. Wszystkie publikacje Eurydice są dostępne nieodpłatnie na stronie internetowej Eurydice lub na życzenie w formie drukowanej. Poprzez swoją pracę Eurydice ma na celu promowanie zrozumienia, współpracy, zaufania i mobilności na poziomie europejskim i międzynarodowym. Sieć składa się z krajowych jednostek mających siedzibę w państwach europejskich i jest koordynowana przez unijną Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego. Więcej informacji na temat Eurydice można znaleźć na stronie internetowej: http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice.

Komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela, 22 maja 2014