Decyzje w sprawie uchybienia
16 listopada 2023
Bruksela
Listopadowy pakiet postępowań w sprawie uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego: główne decyzje
Przegląd według dziedzin polityki
Przyjmując jak zwykle pakiet decyzji dotyczących uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, Komisja Europejska podejmuje kroki prawne przeciwko państwom członkowskim, które nie wypełniły swoich zobowiązań wynikających z prawa unijnego. Decyzje te dotyczą różnych sektorów i dziedzin polityki UE, a ich celem jest zapewnienie właściwego stosowania prawa unijnego dla dobra obywateli i przedsiębiorstw.
Poniżej przedstawiono najważniejsze decyzje Komisji, pogrupowane według obszarów polityki. Jednocześnie Komisja zamyka 73 sprawy, w których kwestie sporne rozwiązano z udziałem zainteresowanych państw członkowskich bez konieczności kontynuowania przez Komisję postępowania.
Więcej informacji na temat unijnego postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego znajduje się w pełnych pytaniach i odpowiedziach. Więcej informacji na temat historii danej sprawy można znaleźć w wykazie decyzji dotyczących uchybień zobowiązaniom państwa członkowskiego.
Sprawy dotyczące Polski:
Środowisko i rybołówstwo
(Informacji udzielają: Adalbert Jahnz – tel.: +32 22953156; Daniela Stoycheva – tel.: +32 22953664)
Środowisko
Wezwania do usunięcia uchybienia
Czyste powietrze: Komisja wzywa POLSKĘ do wykonania orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie jakości powietrza w odniesieniu do PM10
Komisja podjęła dziś decyzję o skierowaniu do Polski dodatkowego wezwania do usunięcia uchybienia (INFR(2008)2199) w związku z niewykonaniem wyroku Trybunału z 22 lutego 2018 r. (C-336/16) dotyczącego nieprzestrzegania dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza w odniesieniu do PM10.
Dyrektywa w sprawie jakości powietrza zobowiązuje państwa członkowskie do utrzymania stężenia określonych rodzajów zanieczyszczeń w powietrzu, takich jak pył zawieszony PM10, poniżej określonych wartości dopuszczalnych. Narażenie na wysokie wartości PM10 ma negatywny wpływ na zdrowie, zwłaszcza w związku z chorobami układu oddechowego, w szczególności w przypadku dzieci i szczególnie narażonych grup ludności. Jeśli wspomniane wartości dopuszczalne zostaną przekroczone, państwa członkowskie muszą przyjąć środki zapewniające, aby okres przekroczenia był jak najkrótszy.
W orzeczeniu z 22 lutego 2018 r. Komisja przeciwko Polsce, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że Polska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy dyrektywy w sprawie jakości powietrza. Od czasu wydania orzeczenia Polska podjęła pewne działania, takie jak ustanowienie norm jakości dla kotłów czy paliw stałych dostępnych na rynku dla indywidualnych gospodarstw domowych. Komisja nadal wyraża jednak zaniepokojenie powolnym tempem zmiany i brakiem skoordynowanego podejścia na szczeblu krajowym i lokalnym. Dotyczy to zwłaszcza wymiany przestarzałych kotłów na paliwo stałe wykorzystywanych do ogrzewania w indywidualnych gospodarstwach domowych. Ogrzewanie przy pomocy wspomnianych kotłów zostało wskazane przez Polskę jako główne źródło zanieczyszczeń PM10. W 2022 r. w 12 strefach jakości powietrza nadal odnotowano przekroczenie dziennych wartości dopuszczalnych, a zapewnienia zgodności z wymogami nie oczekuje się przed 2026 r.
Aby uwzględnić dodatkowe działania podjęte przez Polskę, najbardziej aktualne dane z monitorowania oraz najnowsze orzecznictwo Trybunału, Komisja kieruje do Polski dodatkowe wezwanie do usunięcia uchybienia na podstawie art. 260 ust. 2 TFUE. Polska ma teraz dwa miesiące na przedstawienie swoich uwag na temat kwestii poruszonych przez Komisję. Po zapoznaniu się z tymi uwagami lub w przypadku nieotrzymania uwag w wyznaczonym terminie Komisja może przekazać sprawę ponownie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na podstawie art. 260 ust. 2 TFUE i zażądać nałożenia na Polskę kar pieniężnych.
Wezwania do usunięcia uchybienia i uzasadnione opinie
Czyste powietrze: Komisja wzywa BUŁGARIĘ, IRLANDIĘ, CYPR, ŁOTWĘ, LITWĘ, LUKSEMBURG, WĘGRY, AUSTRIĘ, POLSKĘ, PORTUGALIĘ, RUMUNIĘ i SZWECJĘ do przestrzegania prawa UE w odniesieniu do zanieczyszczenia powietrza oraz do zmniejszenia emisji kilku rodzajów zanieczyszczeń w celu ograniczenia zanieczyszczenia powietrza
Komisja Europejska podjęła ponadto decyzję o wystosowaniu dodatkowego wezwania do usunięcia uchybienia do trzech państw członkowskich (Luksemburga (INFR(2022)2075), Polski (INFR(2022)2077) i Rumunii (INFR(2022)2079)) oraz uzasadnionej opinii do dziewięciu państw członkowskich (Bułgarii (INFR(2022)2068), Irlandii (INFR(2022)2073), Cypru (INFR(2022)2069), Łotwy (INFR(2022)2076), Litwy (INFR(2022)2074), Węgier (INFR(2022)2072), Austrii (INFR(2022)2067), Portugalii (INFR(2022)2078) i Szwecji (INFR(2022)2080) w związku z brakiem zapewnienia prawidłowej realizacji zobowiązań dotyczących redukcji kilku rodzajów zanieczyszczeń powietrza zgodnie z wymogami dyrektywy 2016/2284 w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych („dyrektywa w sprawie redukcji krajowych emisji”).
W dyrektywie w sprawie redukcji krajowych emisji określono krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji w odniesieniu do pięciu rodzajów zanieczyszczeń: tlenków azotu (NOx), niemetanowych lotnych związków organicznych (NMLZO), dwutlenku siarki (SO2), amoniaku (NH3) i pyłu drobnego (PM2,5). Zanieczyszczenia te przyczyniają się do niskiej jakości powietrza, co prowadzi do znacznego negatywnego wpływu na zdrowie ludzi i środowisko. Każde państwo członkowskie musi wypełnić zobowiązania w zakresie redukcji emisji każdego roku w latach 2020–2029, a bardziej ambitne redukcje emisji mają zostać osiągnięte począwszy od 2030 r. Państwa członkowskie są również zobowiązane do ustanowienia krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza (KPOZP) w celu wykazania, w jaki sposób te zobowiązania w zakresie redukcji emisji zostaną zrealizowane.
W styczniu 2023 r. Komisja skierowała wezwanie do usunięcia uchybienia do 14 państw członkowskich, które nie wypełniły swoich zobowiązań w zakresie redukcji emisji na 2020 r. w odniesieniu do jednego rodzaju zanieczyszczenia lub kilku rodzajów zanieczyszczeń objętych dyrektywą w sprawie redukcji krajowych emisji. W lutym 2023 r. państwa członkowskie przedłożyły swoje najnowsze krajowe bilanse emisji obejmujące emisje za lata 2020 i 2021, wraz z raportem metodycznym IIR.
Komisja przeanalizowała te najnowsze bilanse wraz z innymi informacjami przekazanymi przez państwa członkowskie (prognozy emisji na lata 2025 i 2030, zaktualizowane krajowe programy ograniczania zanieczyszczenia powietrza lub, w stosownych przypadkach, zaktualizowane polityki i środki) i stwierdziła, że Bułgaria, Irlandia, Cypr, Łotwa, Litwa, Węgry, Austria, Portugalia i Szwecja nadal nie wypełniają swoich zobowiązań w zakresie redukcji emisji. W przypadku Polski i Luksemburga Komisja stwierdziła, że państwa te nie wypełniły swoich zobowiązań w zakresie rodzajów zanieczyszczeń, które nie zostały jeszcze uwzględnione w wezwaniu do usunięcia uchybienia wysłanym w styczniu 2023 r. Jeżeli chodzi o Rumunię, jej pierwszy krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza przedłożony w 2023 r. nie obejmuje wystarczających środków zapewniających wymagane redukcje emisji.
W związku z tym Komisja kieruje do Luksemburga, Polski i Rumunii dodatkowe wezwania do usunięcia uchybienia, a państwa te mają teraz dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi i usunięcie niedociągnięć stwierdzonych przez Komisję. W przypadku braku zadowalającej odpowiedzi Komisja może podjąć decyzję o wystosowaniu uzasadnionej opinii.
Komisja podjęła ponadto decyzję o wystosowaniu uzasadnionej opinii do Bułgarii, Irlandii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Austrii, Portugalii i Szwecji, które mają teraz dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi i wprowadzenie niezbędnych środków. W przeciwnym razie Komisja może podjąć decyzję o skierowaniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Wymiar sprawiedliwości
(Informacji udzielają: Christian Wigand - tel.: +32 22962253; Yuliya Matsyk – tel.: +32 22962716; Cristina Torres Castillo – tel.: +32 22990679)
Sprawy skierowane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Prawa procesowe: Komisja podejmuje decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości sprawy przeciwko POLSCE w związku z brakiem pełnej transpozycji przepisów UE dotyczących praw procesowych
Komisja Europejska podjęła dziś decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawy przeciwko Polsce (INFR(2021)2077) w związku z brakiem zgłoszenia środków transponujących do prawa krajowego dyrektywę w sprawie prawa dostępu do adwokata i powiadomienia o zatrzymaniu (dyrektywa 2013/48/UE).
Termin transpozycji tej dyrektywy przez państwa członkowskie minął 27 listopada 2016 r.
15 lipca 2021 r. Komisja skierowała do Polski wezwanie do usunięcia uchybienia, wzywając ją do pełnej transpozycji dyrektywy, gdyż uznała że Polska nie dokonała transpozycji przepisów szczególnych dotyczących małoletnich. Po przeanalizowaniu odpowiedzi udzielonej przez Polskę na wezwanie do usunięcia uchybienia Komisja stwierdziła, że transpozycja wciąż nie była zadowalająca. W luty, 2023 r. Komisja podjęła decyzję o skierowaniu do Polski uzasadnionej opinii. Ponieważ odpowiedź Polski na uzasadnioną opinię nie zawierała dowodu na pełną transpozycję dyrektywy, Komisja podjęła decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawy przeciwko Polsce. Jako że sprawa dotyczy niedopełnienia przez Polskę obowiązku zgłoszenia środków transpozycji dyrektywy przyjętej w ramach procedury ustawodawczej, Komisja zwróci się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o nałożenie na Polskę sankcji finansowych. Więcej informacji można znaleźć w komunikacie prasowym.
Energia i klimat
(Informacji udzielają: Tim McPhie – tel.: +32 22958602; Giulia Bedini – tel. +32 22958661, Ana Crespo-Parrondo – tel. + 32 22981325)
Wezwania do usunięcia uchybienia
Sprawa skierowana do Trybunału Sprawiedliwości
Bezpieczeństwo dostaw gazu: Komisja podejmuje decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości sprawy przeciwko POLSCE w związku ze środkami nakładającymi dodatkowe koszty na transgraniczny handel gazem
Komisja Europejska podjęła dziś decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawy przeciwko Polsce (INFR 2017/2155) w związku z nałożeniem restrykcyjnych wymogów na przedsiębiorstwa prowadzące transgraniczny handel gazem ziemnym na mocy krajowych przepisów dotyczących magazynowania gazu, które to wymogi są niezgodne z rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego (rozporządzenie (UE) 2017/1938). Krajowe przepisy dotyczące magazynowania gazu nakładają na przedsiębiorstwa korzystające z instalacji magazynowych poza Polską obowiązek rezerwowania stałych zdolności przesyłowych i zakazują takim przedsiębiorstwom obrotu tymi zdolnościami w przypadku ich nieużywania, z wyjątkiem sytuacji kryzysowej pod względem dostaw gazu. Dostawcy gazu korzystający z instalacji magazynowych w Polsce nie podlegają takim ograniczeniom. Ograniczenia te mogą zakłócać rynek, utrudniać funkcjonowanie rynku wewnętrznego i zagrażać bezpieczeństwu dostaw gazu, ponieważ prawo krajowe zwiększa ryzyko ograniczeń przesyłowych w punktach połączeń międzysystemowych. Dzisiejsza decyzja jest ostatnim etapem postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczętego przez Komisję w 2018 r. na podstawie jej własnego dochodzenia i szeregu skarg podmiotów gospodarczych. Pomimo regularnej wymiany informacji Polska nie zaradziła jeszcze tej sytuacji. Ponieważ funkcjonowanie rynku magazynowania gazu w Unii oraz niedyskryminacyjne zasady dotyczące warunków dostępu do systemów przesyłowych gazu ziemnego mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i ustabilizowania cen energii, Komisja podjęła decyzję o skierowaniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Więcej informacji można znaleźć w komunikacie prasowym.
Pdf do druku
Listopadowy pakiet postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego
polski (168.485 kB - PDF)
INF/23/5380
