Aby powrócić na ścieżkę wzrostu gospodarczego i uzyskać wyższy poziom zatrudnienia, Europa potrzebuje więcej przedsiębiorców. Cztery miliony nowych miejsc pracy powstających każdego roku w nowych firmach, w szczególności w małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP), stanowią większość nowych miejsc pracy w Europie. W związku z tym wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Antonio Tajani przedstawił dzisiaj plan działania na rzecz wsparcia dla przedsiębiorców oraz zrewolucjonizowania kultury przedsiębiorczości w Europie. W planie podkreślono kluczową rolę kształcenia i szkolenia w wychowaniu nowego pokolenia przedsiębiorców oraz przewidziano szczególne środki mające na celu pomoc dla nowych przedsiębiorców wywodzących się spośród młodych ludzi, kobiet, migrantów, osób starszych i bezrobotnych. Wysoki poziom bezrobocia w UE sprawia, że znaczące zasoby ludzkie, zwłaszcza wśród kobiet i ludzi młodych, pozostają niewykorzystane. Celem planu jest również zwalczanie przeszkód w rozwoju przedsiębiorczości za pomocą takich środków jak ambitne działania mające ułatwić podejmowanie działalności gospodarczej i zakładanie nowych przedsiębiorstw, zwiększenie liczby przypadków udanych przeniesień własności przedsiębiorstw, poprawę dostępu do finansowania i danie drugiej szansy uczciwym przedsiębiorcom ogłaszającym upadłość.
Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Antonio Tajani, komisarz ds. przemysłu i przedsiębiorczości, powiedział: „Należy to powiedzieć bardzo wyraźnie: większa liczba przedsiębiorców oznacza więcej miejsc pracy, więcej innowacji i więcej konkurencyjności. Decyzja o zostaniu przedsiębiorcą i realizacja tej wizji wiąże się ze znacznym ryzykiem osobistym i wysiłkiem. Przedsiębiorcy są bohaterami naszych czasów. Przedsiębiorczość jest również najpotężniejszym w dziejach gospodarki czynnikiem wzrostu gospodarczego. Dlatego też chcemy z przedsiębiorczości uczynić atrakcyjną i dostępną perspektywę dla obywateli Europy. Takie jest główne przesłanie naszego planu działania. Jeżeli zdołamy uwolnić europejski potencjał przedsiębiorczości, przywrócimy wzrost gospodarczy w Europie”.
MEMO/13/7 Badanie Eurobarometru: Przedsiębiorczość 2012 W ciągu ostatnich trzech lat udział obywateli UE, którzy chcą być swoimi własnymi szefami, spadł z 45 proc. do 37 proc. Przyczyną tego spadku są mniej obiecujące perspektywy gospodarcze, spowodowane obecnym kryzysem.
MEMO/13/5 Przedsiębiorczość jako główny czynnik wzrostu gospodarczego
Kształcenie w zakresie przedsiębiorczości powoduje wzrost liczby nowych przedsiębiorstw
Między 15 a 20 proc. uczniów uczestniczących w programie miniprzedsiębiorczości w szkołach średnich założy w przyszłości własną firmę. Wskaźnik ten jest około trzech do pięciu razy wyższy niż w odniesieniu do ogółu ludności. Wyższe kształcenie w zakresie przedsiębiorczości może zwiększyć liczbę przedsiębiorstw zaawansowanych technologicznie i szybko rozwijających się poprzez wspieranie ekosystemów działalności gospodarczej, partnerstw i aliansów przemysłowych.
Ponadto plan obejmuje sześć kluczowych dziedzin, w których konieczne jest podjęcie działań mających na celu tworzenie warunków umożliwiających przedsiębiorcom rozwój i odnoszenie sukcesów:
- dostęp do finansowania – oprócz umocnienia istniejących instrumentów finansowych Komisja proponuje również stworzenie europejskiego rynku mikrofinansowania i uproszczenie struktur podatkowych w celu umożliwienia MŚP pozyskiwania środków finansowych za pomocą bezpośrednich inwestycji prywatnych (takich jak mikroobligacje, fundusze społecznościowe, działalność aniołów biznesu);
- wsparcie na kluczowych etapach cyklu życia przedsięwzięcia: Ponieważ ok. 50 proc. firm upada w ciągu pierwszych pięciu lat działalności, państwa członkowskie powinny przeznaczyć większe środki na pomoc dla nowych przedsiębiorstw w przechodzeniu przez ten okres krytyczny, oferowaną w postaci takich działań jak szkolenia z zakresu zarządzania, coaching w dziedzinie badań naukowych i rozwoju oraz tworzenie sieci z udziałem innych przedsiębiorców oraz potencjalnych dostawców i klientów;
- uwolnienie nowych możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w epoce cyfrowej: Wzrost MŚP jest od dwóch do trzech razy szybszy w przypadku korzystania przez nie z TIK. Wzmocnione wsparcie dla internetowych przedsiębiorstw rozpoczynających działalność i podwyższania kwalifikacji może wspomóc zarówno przedsiębiorców działających w sieci, jak i firmy działające w sposób bardziej tradycyjny;
- łatwiejsze przeniesienie własności przedsiębiorstw: Każdego roku około 450 tys. przedsiębiorstw zatrudniających dwa miliony pracowników przechodzi w całej Europie w ręce nowych właścicieli, co prowadzi do utraty około 150 tys. przedsiębiorstw z 600 tys. miejsc pracy. Komisja proponuje rozszerzenie rynków dla przedsiębiorstw i usunięcie barier w transgranicznym przenoszeniu działalności gospodarczej;
- druga szansa dla uczciwych przedsiębiorców po ogłoszeniu upadłości: Przyczyną zdecydowanej większości (96 proc.) przypadków upadłości jest ciąg zaległości płatniczych lub inne problemy praktyczne. Jednakże przedsiębiorcy zaczynający po raz drugi działalność odnoszą większe sukcesy. W związku z powyższym Komisja zaproponowała niedawno przeniesienie nacisku z likwidacji na wspieranie przedsiębiorstw w przezwyciężaniu trudnej sytuacji finansowej (IP/12/1354);
- uproszczenie procedur administracyjnych: Komisja będzie nadal aktywnie dążyć do ograniczania obciążeń regulacyjnych.
Komisja zamierza również propagować przedsiębiorczość w konkretnych segmentach społeczeństwa:
- potencjał przedsiębiorczości kobiet – z faktu, że kobiety stanowią zaledwie 34,4 proc. osób samozatrudnionych w Europie wynika, że wymagają one większych zachęt i wsparcia przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej na własny rachunek;
- osoby starsze – emerytowani przedsiębiorcy dysponują cenną wiedzą, która powinna zostać przekazana przyszłym pokoleniom w celu ułatwienia zakładania przedsiębiorstw przez młodych ludzi;
- ponieważ populacje migrantów często napotykają trudności na rynku pracy, samozatrudnienie jest dla nich cenną okazją gospodarczego upodmiotowienia i integracji społecznej;
- wspieranie rozwoju przedsiębiorczości wśród bezrobotnych powinno obejmować szkolenia, doradztwo w zakresie przedsiębiorczości i opiekę mentorską.
Komisja będzie teraz ściśle współpracować z państwami członkowskimi, organizacjami przedsiębiorców i innymi zainteresowanymi stronami w celu wdrożenia planu działania, którego realizacja ma docelowo wyprowadzić Europę z kryzysu, w tym harmonogramu zawierającego konkretne cele i terminy osiągnięcia wymiernych rezultatów.
37 proc. Europejczyków pragnie być swoimi własnymi szefami
Prawie czterech na dziesięciu Europejczyków chciałoby pracować na własny rachunek, jeśli mieliby taką możliwość. Gdyby udało się wyzwolić ten potencjał, do prawie 21 mln małych i średnich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej można by dodać kolejne miliony firm. Rozmaite przeszkody powstrzymują Europejczyków przed decyzją o samozatrudnieniu, zwłaszcza obawa bankructwa i ryzyko nieregularnych dochodów. W badaniu Eurobarometru „Przedsiębiorczość w UE i na świecie” (Entrepreneurship in the EU and beyond, FL354) przedstawionym dziś przez wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Antonia Tajaniego także podkreślono, że w 2009 r. większa liczba Europejczyków (45 proc.) deklarowała chęć samozatrudnienia. Liczby te oznaczają spadek o 20 proc. w ciągu trzech lat, co odzwierciedla aktualną sytuację gospodarczą i jej mniej obiecujące perspektywy dla działalności gospodarczej.
Jednak nadal miliony obywateli rozważają możliwość zostania swoimi własnymi szefami, motywowane wizją osobistej niezależności, wyższych dochodów oraz swobody wyboru miejsca i czasu pracy.
Komunikat prasowy Komisji Europejskiej, Bruksela, 9 stycznia 2013