Mobilność pracowników stanowi jeden z najważniejszych elementów sprzyjających wzrostowi gospodarczemu i stymulujących zatrudnienie w Europie. Dlatego Komisja Europejska zamierza przeciwdziałać dyskryminacji podatkowej mobilnych obywateli UE. - Przepisy UE są jasne: w ramach jednolitego rynku wszystkich obywateli UE należy traktować na równi – przypomina Algirdas Šemeta.

W ramach ukierunkowanej inicjatywy Komisja Europejska przyjrzy się dokładnie przepisom podatkowym w państwach członkowskich, by upewnić się, że nie dyskryminują one mobilnych obywateli UE. Chodzi zarówno o osoby aktywne zawodowo takie jak pracownicy i osoby prowadzące działalność na własny rachunek, jak i osoby nieaktywne zawodowo, np. emeryci. Inicjatywa ta jest uzupełnieniem i dokończeniem wcześniejszego projektu, który dotyczył przepisów podatkowych dla pracowników transgranicznych (IP/12/340).

Stwierdzono, że mobilność pracowników stanowi jeden z najważniejszych elementów sprzyjających wzrostowi gospodarczemu i stymulujących zatrudnienie w Europie. Szacuje się, że w wyniku mobilności pracowników po rozszerzeniu UE (2004-2009) PKB UE-15 wzrósł o prawie 1 proc. w perspektywie długoterminowej[1].

Przeszkody podatkowe pozostają jednak jednym z kluczowych czynników powstrzymujących obywateli przed szukaniem zatrudnienia w państwie członkowskim innym niż państwo pochodzenia. Taki przeszkody mogą pojawić się zarówno w państwie pochodzenia, jak i w nowym miejscu pobytu.

Z tego powodu w 2014 r. Komisja zamierza przeprowadzić wnikliwą ocenę krajowych systemów podatkowych, by ustalić, czy stawiają one w niekorzystnej sytuacji mobilnych obywateli UE. W przypadku stwierdzenia dyskryminacji lub naruszenia podstawowych swobód UE Komisja zgłosi to krajowym organom i zażąda wprowadzenia niezbędnych zmian. W razie nierozwiązania tych problemów Komisja może rozpocząć postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego.

Algirdas Šemeta, komisarz ds. podatków, unii celnej, audytu oraz zwalczania nadużyć finansowych, stwierdził: Przepisy UE są jasne: w ramach jednolitego rynku wszystkich obywateli UE należy traktować na równi. Niedopuszczalna jest dyskryminacja ani naruszanie prawa pracowników do swobodnego przemieszczania się. Naszym obowiązkiem wobec obywateli jest zagwarantować, by zasady te znalazły praktyczne odzwierciedlenie w przepisach podatkowych wszystkich państw członkowskich.

W związku z tym, że przeszkody podatkowe pozostają jednym z kluczowych czynników powstrzymujących obywateli przed transgraniczną mobilnością, Komisja prowadzi na wielu frontach działania mające na celu zniesienie barier dla obywateli UE, czego przykładem są jej propozycje dotyczące kwestii podwójnego opodatkowania (IP/11/1337), usprawnienia stosowania praw pracowników do swobodnego przemieszczania się (IP/13/372, MEMO/13/384) lub zwiększenia ochrony pracowników delegowanych (IP/13/1230, MEMO/13/1103).

Kontekst

W ramach omawianej inicjatywy Komisja sprawdzi i oceni, czy obywatele UE przebywający w innym państwie członkowskim płacą wyższe podatki w wyniku swojej mobilności, co może mieć miejsce zarówno w państwie członkowskim pochodzenia, jak i w państwie, do którego zdecydowali się przeprowadzić. Obywatele mogą podlegać niekorzystnemu opodatkowaniu:

• ze względu na lokalizację ich inwestycji lub aktywów, siedzibę podatnika lub samą zmianę miejsca pobytu podatnika,
• w związku z odprowadzanymi przez nich składkami emerytalnymi, otrzymywanymi emeryturami lub przeniesieniem kapitału świadczeń emerytalnych i ubezpieczeń na życie,
• w związku z prowadzeniem działalności na własny rachunek w innym państwie członkowskim lub samym tylko przeniesieniem takiej działalności w inne miejsce,
• ze względu na odmowę przyznania pewnych ulg podatkowych lub korzyści podatkowych,
• w odniesieniu do zgromadzonego przez nich majątku.

Mając na uwadze powyższe, Komisja zbada sytuację poszczególnych grup obywateli UE: pracowników, osób prowadzących działalność na własny rachunek, a także emerytów.

Prawo do pobytu i podejmowania pracy w dowolnym państwie członkowskim stanowi zarówno podstawowe prawo przysługujące obywatelom Unii, jak i kluczowy instrument rozwoju ogólnoeuropejskiego rynku pracy. Komisja współpracuje z państwami członkowskimi, aby ułatwić swobodny przepływ pracowników (Komisja przedstawiła np. wniosek dotyczący modernizacji ogólnoeuropejskiej sieci dla osób szukających pracy – EURES IP/14/26, MEMO/14/22, MEMO/14/23), ale gwarantuje także, że pracownicy i obywatele UE będący rezydentami w innych państwach członkowskich są traktowani na równi z obywatelami państwa przyjmującego i cieszą się tymi samymi korzyściami podatkowymi, co pracownicy krajowi.

źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej, Warszawa, 20 stycznia 2014