W dniu dzisiejszym Komisja Europejska zainicjowała projekt o przełomowym znaczeniu, którego celem – wraz z utworzeniem prawdziwego jednolitego rynku kapitałowego – jest uwolnienie środków finansowych dla europejskich przedsiębiorstw i pobudzenie wzrostu w 28 państwach członkowskich UE.

Unia rynków kapitałowych ma na celu zniesienie barier, które blokują inwestycje transgraniczne w UE i utrudniają przedsiębiorstwom dostęp do finansowania. Obecna sytuacja jest trudna dla przedsiębiorstw, które pozostają w dużym stopniu zależne od banków, a w stosunkowo mniejszym stopniu korzystają z finansowania z rynków kapitałowych. W innych częściach świata sytuacja jest odwrotna. Oto jeden z przykładów możliwości, jakie mógłby stworzyć w pełni funkcjonujący jednolity rynek kapitałowy: gdyby unijne rynki venture capital były tak rozwinięte jak w USA, w latach 2008–2013 przedsiębiorstwa miałyby dostęp do środków finansowych o wartości o 90 mld większej od środków, które zostały im udostępnione.

Dzięki unii rynków kapitałowych Komisja pragnie również usunąć przeszkody, które uniemożliwiają osobom potrzebującym środków finansowych dotarcie do inwestorów i sprawić, aby system ukierunkowania tych funduszy – łańcuch inwestycyjny – stał się tak wydajny, jak to tylko możliwe.

W środę Komisja zainicjowała trzymiesięczną rundę konsultacji na temat zielonej księgi, których wyniki wpłyną na kształt planu działania mającego na celu pomoc w uwolnieniu finansowania pozabankowego, tak aby nowe przedsiębiorstwa mogły się rozwijać, a większe przedsiębiorstwa – rozrastać. Unia rynków kapitałowych jest projektem długofalowym, który będzie wymagał podejmowania wysiłków przez wiele lat, ale możliwe będzie również dokonanie postępów w niektórych dziedzinach w nadchodzących miesiącach.

Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej do spraw miejsc pracy, wzrostu, inwestycji i konkurencyjności, Jyrki Katainen, oświadczył: „Unia rynków kapitałowych jest pierwszą inicjatywa strukturalną, z którą Komisja występuje w ramach planu inwestycyjnego .Przyczyni się ona do zapewnienia, by plan inwestycyjny był czymś więcej niż jednorazowym impulsem, ale miał trwały pozytywny wpływ na sytuację gospodarczą w Europie”.

„Kierunek, który musimy obrać, jest jasny: jest nim oddolna budowa jednolitego rynku kapitałowego, rozpoznawanie barier i usuwanie ich jedna po drugiej. W unii rynków kapitałowych chodzi o uwolnienie środków, których zasoby są duże, ale które obecnie są zamrożone, i przeznaczenia ich na wsparcie przedsiębiorstw europejskich, a zwłaszcza MŚP” – stwierdził Jonathan Hill, unijny komisarz do spraw stabilności finansowej, usług finansowych i unii rynków kapitałowych. „Swobodny przepływ kapitału jest jedną z podstawowych zasad, na których zbudowano UE. Po ponad pięćdziesięciu latach od traktatu rzymskiego wykorzystajmy okazję, by tę wizję przekształcić w rzeczywistość”.

Kontekst

Celem zielonej księgi w sprawie unii rynków kapitałowych jest nadanie impulsu do rozpoczęcia debaty w całej UE na temat ewentualnych środków niezbędnych do stworzenia prawdziwego jednolitego rynku kapitałowego. W dniu dzisiejszym rozpoczęły się także uzupełniające konsultacje w sprawie „sekurytyzacji wysokiej jakości” oraz dyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego (zob. szczegóły poniżej).

Komisja pragnie uzyskać opinie Parlamentu Europejskiego i Rady, innych instytucji UE, parlamentów narodowych, przedsiębiorstw, sektora finansowego oraz wszystkich zainteresowanych. Wszystkie zainteresowane strony zaprasza się do nadsyłania uwag do dnia 13 maja 2015 r. (zob link do strony konsultacji).

Po zakończeniu konsultacji Komisja przyjmie latem bieżącego roku plan działania zawierający plan działań i harmonogram wprowadzenia podstawowych elementów unii rynków kapitałowych do roku 2019.

Na podstawie wyników konsultacji Komisja określi działania niezbędne do osiągnięcia następujących celów:

• poprawa dostępu do finansowania dla wszystkich przedsiębiorstw i projektów infrastrukturalnych w całej Europie;
• pomoc MŚP w równie łatwym uzyskaniu finansowania jak w przypadku dużych przedsiębiorstw;
• stworzenie jednolitego rynku kapitałowego poprzez usunięcie przeszkód dla inwestycji transgranicznych;
• dywersyfikacja finansowania gospodarki i obniżenie kosztu pozyskiwania kapitału.

W zielonej księdze określono następujące kluczowe zasady, które powinny stanowić podstawę unii rynków kapitałowych:

• należy zmaksymalizować korzyści wynikające z rynków kapitałowych dla gospodarki, wzrostu i miejsc pracy;
• należy utworzyć jednolity rynek kapitałowy dla wszystkich 28 państw członkowskich poprzez usunięcie barier w inwestycjach transgranicznych w UE, a także wspierać umacnianie powiązań z globalnymi rynkami kapitałowymi;
• unię rynków kapitałowych należy oprzeć na solidnych podstawach stabilności finansowej, w ramach jednolitego zbioru skutecznie i konsekwentnie egzekwowanych przepisów dotyczących usług finansowych;
• należy zapewnić odpowiedni poziom ochrony inwestorów; oraz

• unia rynków kapitałowych powinna przyczynić się do przyciągnięcia inwestycji z całego świata i zwiększyć konkurencyjność UE.

W komunikacie Komisji z listopada 2014 r. Plan inwestycyjny dla Europy wskazano już niektóre środki, jakie można wprowadzić w krótkiej perspektywie. Obejmują one wdrożenie rozporządzenia w sprawie europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych (ELTIF), „sekurytyzację wysokiej jakości”, wprowadzenie znormalizowanej informacji kredytowej na temat MŚP, ofertę na rynku niepublicznym i przegląddyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego. Są to dziedziny, w których potrzeba postępu jest powszechnie uznawana i ma potencjał w zakresie szybkiego przyniesienia korzyści.

Przegląd dyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego

Prospekty emisyjne są dokumentami prawnymi stosowanymi przez przedsiębiorstwa do przyciągnięcia inwestycji. Zawierają one dane pomagające inwestorom w podejmowaniu świadomych decyzji inwestycyjnych. Opracowanie prospektów jest jednak dla przedsiębiorstw kosztowne i uciążliwe z administracyjnego punktu widzenia, wymagają one bowiem często setek stron szczegółowych informacji. Dla inwestorów z kolei trudne może być przebrnięcie przez zbyt szczegółowe informacje.

Komisja rozpoczyna konsultacje na temat dyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego w celu ułatwienia przedsiębiorstwom (w tym MŚP) pozyskiwania kapitału w całej Unii Europejskiej przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznej ochrony inwestorów. Kluczowym zagadnieniem będzie zmniejszenie obciążeń administracyjnych, które przedsiębiorstwa muszą przezwyciężać. Przedmiotem konsultacji będzie między innymi analiza sposobów uproszczenia informacji zawartych w prospektach emisyjnych, zbadanie, w jakich sytuacjach prospekt emisyjny jest niezbędny, oraz wskazanie sposobu usprawnienia procesu zatwierdzania.

Sekurytyzacja

Sekurytyzacja jest procesem, w którym instrument finansowy tworzy się przez łączenie aktywów: wzrasta wówczas liczba inwestorów mających możliwość nabycia udziałów w tych aktywach, co zwiększa płynność i uwalnia kapitał na potrzeby wzrostu gospodarczego. Ogólnoeuropejska inicjatywa „sekurytyzacji wysokiej jakości” będzie musiała zapewnić wysokie standardy procesu, pewność prawną i porównywalność w ramach różnych instrumentów sekurytyzacyjnych poprzez wyższy stopień standardyzacji produktów. Podniosłoby to w szczególności poziom przejrzystości, spójność i dostępność informacji o kluczowym znaczeniu dla inwestorów, w tym w obszarze kredytów dla MŚP, oraz sprzyjałoby poprawie płynności finansowej. Powinno to ułatwić emisję produktów sekurytyzowanych oraz umożliwić inwestorom instytucjonalnym przeprowadzenie analizy due diligence w odniesieniu do produktów, które odpowiadają ich potrzebom w zakresie dywersyfikacji aktywów, zwrotu i czasu trwania.

Środki średnio- i długoterminowe

Celem zielonej księgi jest także zapoznanie się z poglądami na temat sposobów pokonania innych przeszkód dla skutecznego funkcjonowania rynków w perspektywie średnio- i długookresowej, w tym sposobów zmniejszenia kosztów tworzenia i wprowadzania do obrotu funduszy inwestycyjnych w całej UE oraz sposobów dalszego rozwoju venture capital i private equity; określenie, czy ukierunkowane działania w dziedzinie prawa spółek, przepisów dotyczących niewypłacalności oraz papierów wartościowych, jak również opodatkowania, mogłyby wnieść wymierny wkład w unię rynków kapitałowych, oraz zasięgnięcie opinii w kwestii traktowania obligacji zabezpieczonych, czemu posłużą zaplanowane na 2015 r. konsultacje w sprawie ewentualnych unijnych ram działania.

Dodatkowe informacje:

MEMO/15/4434 w sprawie unii rynków kapitałowych

Zielona księga

Strona internetowa na temat unii rynków kapitałowych

Konsultacje na temat dyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego

Konsultacje w sprawie sekurytyzacji

Notatka na temat europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych

Komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela, 18 lutego 2015