Komisja Europejska rozpoczęła dzisiaj prace dotyczące realizacji kompleksowego europejskiego programu w dziedzinie migracji. Kolegium komisarzy przeprowadziło pierwszą debatę na temat kluczowych działań, aby zwiększyć wysiłki celem wdrożenia istniejących środków i pogłębienia współpracy w zarządzaniu przepływami migracyjnymi z państw trzecich.

Lepsze zarządzanie migracjami jest, po raz pierwszy, wyraźnym priorytetem Komisji Europejskiej, zgodnie z wytycznymi politycznymi przedstawionymi przez przewodniczącego Junckera - „Nowy początek dla Europy”. Migracja jest zagadnieniem przekrojowym dotyczącym różnych dziedzin polityki i różnych podmiotów, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz UE. Nowa struktura i metody pracy Komisji Europejskiej stanowią pierwszy krok w całościowym podejmowaniu wyzwań i możliwości, jakie niesie ze sobą migracja.

Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział: „Sprawne zarządzanie migracją stanowi wyzwanie dla całej Europy. Nadszedł czas, by wprowadzić nowe metody współpracy: musimy korzystać z dostępnych środków w lepszy i bardziej spójny sposób, zatwierdzić wspólne priorytety i zwiększyć wspólną pulę zasobów na poziomie UE i krajowym, aby wypracować prawdziwą solidarność i lepsze dzielenie odpowiedzialności między państwa członkowskie. W maju przedstawimy nowy program w dziedzinie migracji obejmujący usprawnione zarządzanie zmierzające do wzmocnienia naszego sytemu azylowego, wytyczenia właściwych kierunków w kwestii legalnej migracji, podejmowania bardziej zdecydowanych działań wobec nielegalnej migracji oraz zagwarantowania większego bezpieczeństwa na granicach.”

Wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Federica Mogherini stwierdziła: „Jako Europejczycy musimy podejmować skuteczne natychmiastowe działania, a jednocześnie zajmować się źródłami problemów, zaczynając od sytuacji kryzysowych występujących na naszych granicach, przede wszystkim w Libii. To dlatego zwiększamy naszą współpracę z państwami pochodzenia i tranzytu, aby zapewnić ochronę w regionach objętych konfliktami, ułatwić przesiedlenia oraz blokować szlaki przemytu.”

Komisarz do spraw migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos podkreślił: „Migracja dotyczy ludzi, za każdą twarzą przybywającą na nasze granice kryje się osoba: przedsiębiorca podróżujący do pracy, student przyjeżdżający na studia, ofiara przemytników, rodzic pragnący zapewnić bezpieczeństwo swoim dzieciom. Przedstawiając kompleksową europejską agendę, musimy myśleć o wszystkich tych osobach – nie chodzi o prowizoryczne rozwiązania, lecz o stworzenie bezpieczniejszej, lepiej prosperującej i bardziej atrakcyjnej Unii Europejskiej.”

Na rzecz prawdziwie kompleksowego europejskiego podejścia w sprawie migracji

Podczas dzisiejszej debaty określono cztery główne obszary, w których przewiduje się podjęcie działań w ramach europejskiego programu w dziedzinie migracji w celu realizacji wytycznych politycznych przewodniczącego Junckera. Wszystkie są wzajemnie powiązane i jednakowo ważne.

Skuteczny wspólny system azylowy

Aby zapewnić ochronę potrzebującym, Unia Europejska dysponuje jednymi z najbardziej zaawansowanych ram legislacyjnych na świecie. Nadszedł czas, aby w pełni i spójnie wdrożyć niedawno przyjęty wspólny europejski system azylowy. Komisja dołoży wszelkich starań w celu wyeliminowania istniejących rozbieżności między krajowymi praktykami w zakresie polityki azylowej. Pogłębienie współpracy z państwami trzecimi będzie mieć zasadnicze znaczenie dla usunięcia pierwotnych przyczyn migracji, a także dla uwzględnienia migracji w opracowaniu strategii rozwoju. Komisja angażuje się ponadto na rzecz korzystania na większą skalę przez Unię Europejską z relokacji i przesiedleń, w ścisłej współpracy z państwami członkowskim i państwami trzecimi, które przyjmują dużą liczbę uchodźców.

Nowa polityka europejska w dziedzinie legalnej migracji

Próbując z jednej strony sprostać istniejącemu bezrobociu, Europa będzie musiała z drugiej strony przyciągać osoby o odpowiednich kompetencjach, aby być bardziej konkurencyjną na poziomie światowym. Jest to długoterminowe działanie, które musimy przygotowywać już od dzisiaj. Dlatego też Komisja Europejska rozpocznie przegląd unijnej dyrektywy w sprawie niebieskiej karty. Jest to złożony i długotrwały proces, który może zostać przeprowadzony wyłącznie w ramach dialogu z państwami członkowskimi, obejmującego kwestie bardziej horyzontalnego podejścia do polityki dotyczącej legalnej migracji.

Zdecydowane zwalczanie nielegalnej migracji i handlu ludźmi

Nielegalna migracja wynika z różnych powodów. Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Frontex w 2014 r. zdarzyło się około 278 000 przypadków nielegalnych przekroczeń granicy – dwa razy więcej niż w 2011 r. Wielu nielegalnych migrantów korzysta z pomocy przemytników lub jest wykorzystywanych przez handlarzy ludźmi. Komisja zamierza wzmocnić swoje działania w tej dziedzinie, opierając się na obowiązujących przepisach prawnych dotyczących nielegalnej migracji i walki z handlem ludźmi. Komisja pracuje nad stworzeniem kompleksowego zestawu działań dotyczących problemu przemytu ludzi i pragnie dalej opracowywać konkretne środki ukierunkowane na priorytetowe państwa i szlaki przemytu, w ścisłej współpracy z państwami trzecimi, w tym w ramach istniejących umów o readmisji i współpracy (np. proces rabacki, proces chartumski lub proces budapeszteński).

Zapewnienie szczelności granic zewnętrznych

Obszar bez granic wewnętrznych oraz solidna polityka azylowa i migracyjna mogą trwale funkcjonować jedynie wówczas, gdy Europa zarządza swoimi granicami zewnętrznymi przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych. Zarządzanie granicami należy do kompetencji dzielonych między UE i państwa członkowskie, a wzmocnienie kontroli granic zewnętrznych UE ma ogromne znaczenie dla wszystkich. Przygotowanie europejskiego programu w dziedzinie migracji będzie okazją do dyskusji na temat tego, czy i do jakiego stopnia unijna agencja ds. granic - FRONTEX potrzebuje większych środków budżetowych, aktywów operacyjnych oraz zasobów ludzkich, aby skuteczniej podjąć kwestię zmieniających się wyzwań na zewnętrznych granicach UE. Państwa członkowskie muszą zwiększyć wspólną pulę zasobów, aby usprawnić pracę agencji FRONTEX i umożliwić pracę europejskim zespołom straży granicznej.

Dalsze informacje

• Ku kompleksowej europejskiej polityce migracyjnej: 20 lat działań UE
• Pytania i odpowiedzi: Przemyt migrantów w Europie oraz reakcja UE
• Strona internetowa Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych
• Strona internetowa pierwszego wiceprzewodniczącego Fransa Timmermansa
• Strona internetowa wysokiej przedstawiciel/wiceprzewodniczącej Komisji Federiki Mogherini
• Strona internetowa komisarza Dimitrisa Avramopoulosa

Komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela, 4 marca 2015