KOMUNIKAT PRASOWY 

z dn.18 czerwca 2024 Bruksela 

KOMUNIKAT PRASOWY 

z dn.18 czerwca 2024 Bruksela 

Komisja zaprasza do zgłaszania uwag na temat projektu zmienionych zasad pomocy państwa w transporcie lądowym i multimodalnym

Komisja Europejska rozpoczęła dziś konsultacje publiczne, w których zachęca wszystkie zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat projektu przepisów dotyczących transportu lądowego i multimodalnego zastępujących wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz przedsiębiorstw kolejowych („wytyczne dotyczące transportu kolejowego”), a także na temat nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w sektorze transportu („TBER”).

Zainteresowane strony mogą wziąć udział w konsultacjach publicznych do 20 września 2024 r.

Zasady określone w TBER będą stanowić uzupełnienie przepisów określonych w nowych wytycznych w sprawie transportu lądowego i multimodalnego („wytyczne LMT”), które zastąpią wytyczne dotyczące transportu kolejowego. W wytycznych LMT Komisja określa warunki, na jakich będzie oceniać zgłoszone wsparcie publiczne na rzecz zrównoważonego transportu lądowego, które nie jest objęte wyłączeniem grupowym. Te dwa zbiory przepisów będą łącznie stanowić aktualny i kompleksowy zbiór przepisów dotyczących przyznawania pomocy państwa w sektorze zrównoważonego transportu lądowego.

Wnioski będące przedmiotem konsultacji i wszystkie szczegóły dotyczące konsultacji publicznych dostępne są tutaj.

Wytyczne LMT

Wytyczne dotyczące transportu kolejowego określają warunki, jakie należy spełnić, aby pomoc na rzecz przedsiębiorstw kolejowych można było uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym i przepisami dotyczącymi pomocy państwa w oparciu o art. 93 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”). Proponowane zmiany mają na celu:

• Rozszerzenie zakresu wytycznych na wszystkie rodzaje transportu lądowego, które są mniej zanieczyszczające niż transport wyłącznie drogowy, takie jak transport kolejowy, żegluga śródlądowa i zrównoważony transport multimodalny. W związku z tym obecne wytyczne dotyczące transportu kolejowego zastępuje się wytycznymi LMT.
• Skonsolidowanie i usprawnienie praktyki Komisji na podstawie wytycznych dotyczących transportu kolejowego i art. 93 TFUE. Obejmowałoby to na przykład wprowadzenie nowych kategorii pomocy operacyjnej i inwestycyjnej, takich jak pomoc na budowę obiektów multimodalnych, pomoc na uruchomienie nowych połączeń komercyjnych oraz pomoc stanowiąca rekompensatę za wykonanie zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych w sektorze kolejowych przewozów towarowych.
• Zapewnienie bardziej elastycznych przepisów dotyczących pomocy, która bezpośrednio przyczynia się do transformacji ekologicznej i cyfrowej, w tym pomocy na zmniejszenie zewnętrznych kosztów transportu i promowanie interoperacyjności (np. łatwiejszych i bezpieczniejszych operacji między krajowymi systemami kolejowymi), aby przyspieszyć przesunięcie międzygałęziowe z transportu drogowego na bardziej zrównoważone rodzaje transportu.
• Wprowadzenie zabezpieczeń wspierających wejście i rozwój nowych operatorów na rynku zrównoważonego transportu lądowego, na przykład poprzez ułatwienie im dostępu do finansowania zakupu taboru kolejowego i statków żeglugi śródlądowej.

Rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych w sektorze transportu

Nowe rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych uzna niektóre kategorie pomocy państwa za zgodne z rynkiem wewnętrznym i zwolni je z wymogu uprzedniego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję, o ile spełnią one określone warunki. Te kategorie pomocy na rzecz bardziej zrównoważonych rodzajów transportu obejmują niektóre rodzaje pomocy na rzecz kolei, żeglugi śródlądowej i transportu multimodalnego, w szczególności pomoc na rzecz koordynacji transportu, które mają ograniczony potencjał zakłócenia konkurencji.

Wyłączenie stanowi znaczne uproszczenie, które umożliwi państwom członkowskim szybkie przekazywanie pomocy, gdy spełnione są warunki ograniczające zakłócenia konkurencji na jednolitym rynku. W związku z tym znaczna część środków pomocy państwa podlegających obecnie zgłoszeniu będzie w przyszłości wdrażana przez państwa członkowskie bez konieczności uprzedniego zatwierdzenia przez Komisję. Jest to zgodne z podejściem Komisji, zgodnie z którym należy skoncentrować się na większej i szybszej realizacji celów przy jednoczesnym zmniejszeniu nadmiernych obciążeń administracyjnych.

Dalsze kroki

Oprócz rozpoczętych dziś konsultacji projekt tekstu TBER będzie również omawiany podczas dwóch posiedzeń Komisji i przedstawicieli państw członkowskich. Projekt wytycznych LMT zostanie również omówiony na wielostronnym spotkaniu z państwami członkowskimi.

Dzięki temu uwagi do projektów wniosków Komisji będą mogły zgłosić zarówno państwa członkowskie, jak i inne zainteresowane strony.

Przyjęcie zmienionych wytycznych i nowego rozporządzenia TBER zaplanowano na koniec 2025 r.

Kontekst

Wnioski będące przedmiotem konsultacji są zgodne z wnioskami z oceny adekwatności obowiązujących przepisów mających zastosowanie do sektora transportu lądowego i multimodalnego. Ocena adekwatności wykazała, że wytyczne dotyczące transportu kolejowego przyczyniły się w istotny sposób do przesunięcia międzygałęziowego w stronę kolei, która generuje niższe koszty zewnętrzne niż inne rodzaje transportu, takie jak transport drogowy, oraz do wsparcia interoperacyjności, dzięki której mogą ze sobą współpracować różne systemy techniczne unijnej sieci kolejowej. Jednocześnie ocena wykazała, że konieczne są dostosowania, aby odzwierciedlić zmiany rynkowe i technologiczne oraz obecne priorytety strategiczne UE, w tym w szczególności Europejski Zielony Ład oraz strategię na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.

1 października 2021 r. Komisja opublikowała wstępną ocenę skutków dotyczącą nowelizacji wytycznych dotyczących transportu kolejowego. W tym samym dniu Komisja opublikowała plan działania dotyczący inicjatywy mającej na celu umożliwienie Komisji przyjęcia nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w odniesieniu do transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu intermodalnego oraz ułatwienie przyznawania pomocy na promowanie mniej szkodliwych dla środowiska rozwiązań transportowych. 19 grudnia 2022 r. Rada przyjęła rozporządzenie upoważniające Komisję do przyjęcia nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w odniesieniu do transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu intermodalnego. 6 marca 2024 r. Komisja opublikowała zaproszenie do zgłaszania uwag na temat TBER.

Komisja Europejska rozpoczęła dziś konsultacje publiczne, w których zachęca wszystkie zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat projektu przepisów dotyczących transportu lądowego i multimodalnego zastępujących wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz przedsiębiorstw kolejowych („wytyczne dotyczące transportu kolejowego”), a także na temat nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w sektorze transportu („TBER”).

Zainteresowane strony mogą wziąć udział w konsultacjach publicznych do 20 września 2024 r.

Zasady określone w TBER będą stanowić uzupełnienie przepisów określonych w nowych wytycznych w sprawie transportu lądowego i multimodalnego („wytyczne LMT”), które zastąpią wytyczne dotyczące transportu kolejowego. W wytycznych LMT Komisja określa warunki, na jakich będzie oceniać zgłoszone wsparcie publiczne na rzecz zrównoważonego transportu lądowego, które nie jest objęte wyłączeniem grupowym. Te dwa zbiory przepisów będą łącznie stanowić aktualny i kompleksowy zbiór przepisów dotyczących przyznawania pomocy państwa w sektorze zrównoważonego transportu lądowego.

Wnioski będące przedmiotem konsultacji i wszystkie szczegóły dotyczące konsultacji publicznych dostępne są tutaj.

Wytyczne LMT

Wytyczne dotyczące transportu kolejowego określają warunki, jakie należy spełnić, aby pomoc na rzecz przedsiębiorstw kolejowych można było uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym i przepisami dotyczącymi pomocy państwa w oparciu o art. 93 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”). Proponowane zmiany mają na celu:

• Rozszerzenie zakresu wytycznych na wszystkie rodzaje transportu lądowego, które są mniej zanieczyszczające niż transport wyłącznie drogowy, takie jak transport kolejowy, żegluga śródlądowa i zrównoważony transport multimodalny. W związku z tym obecne wytyczne dotyczące transportu kolejowego zastępuje się wytycznymi LMT.
• Skonsolidowanie i usprawnienie praktyki Komisji na podstawie wytycznych dotyczących transportu kolejowego i art. 93 TFUE. Obejmowałoby to na przykład wprowadzenie nowych kategorii pomocy operacyjnej i inwestycyjnej, takich jak pomoc na budowę obiektów multimodalnych, pomoc na uruchomienie nowych połączeń komercyjnych oraz pomoc stanowiąca rekompensatę za wykonanie zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych w sektorze kolejowych przewozów towarowych.
• Zapewnienie bardziej elastycznych przepisów dotyczących pomocy, która bezpośrednio przyczynia się do transformacji ekologicznej i cyfrowej, w tym pomocy na zmniejszenie zewnętrznych kosztów transportu i promowanie interoperacyjności (np. łatwiejszych i bezpieczniejszych operacji między krajowymi systemami kolejowymi), aby przyspieszyć przesunięcie międzygałęziowe z transportu drogowego na bardziej zrównoważone rodzaje transportu.
• Wprowadzenie zabezpieczeń wspierających wejście i rozwój nowych operatorów na rynku zrównoważonego transportu lądowego, na przykład poprzez ułatwienie im dostępu do finansowania zakupu taboru kolejowego i statków żeglugi śródlądowej.

Rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych w sektorze transportu

Nowe rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych uzna niektóre kategorie pomocy państwa za zgodne z rynkiem wewnętrznym i zwolni je z wymogu uprzedniego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję, o ile spełnią one określone warunki. Te kategorie pomocy na rzecz bardziej zrównoważonych rodzajów transportu obejmują niektóre rodzaje pomocy na rzecz kolei, żeglugi śródlądowej i transportu multimodalnego, w szczególności pomoc na rzecz koordynacji transportu, które mają ograniczony potencjał zakłócenia konkurencji.

Wyłączenie stanowi znaczne uproszczenie, które umożliwi państwom członkowskim szybkie przekazywanie pomocy, gdy spełnione są warunki ograniczające zakłócenia konkurencji na jednolitym rynku. W związku z tym znaczna część środków pomocy państwa podlegających obecnie zgłoszeniu będzie w przyszłości wdrażana przez państwa członkowskie bez konieczności uprzedniego zatwierdzenia przez Komisję. Jest to zgodne z podejściem Komisji, zgodnie z którym należy skoncentrować się na większej i szybszej realizacji celów przy jednoczesnym zmniejszeniu nadmiernych obciążeń administracyjnych.

Dalsze kroki

Oprócz rozpoczętych dziś konsultacji projekt tekstu TBER będzie również omawiany podczas dwóch posiedzeń Komisji i przedstawicieli państw członkowskich. Projekt wytycznych LMT zostanie również omówiony na wielostronnym spotkaniu z państwami członkowskimi.

Dzięki temu uwagi do projektów wniosków Komisji będą mogły zgłosić zarówno państwa członkowskie, jak i inne zainteresowane strony.

Przyjęcie zmienionych wytycznych i nowego rozporządzenia TBER zaplanowano na koniec 2025 r.

Kontekst

Wnioski będące przedmiotem konsultacji są zgodne z wnioskami z oceny adekwatności obowiązujących przepisów mających zastosowanie do sektora transportu lądowego i multimodalnego. Ocena adekwatności wykazała, że wytyczne dotyczące transportu kolejowego przyczyniły się w istotny sposób do przesunięcia międzygałęziowego w stronę kolei, która generuje niższe koszty zewnętrzne niż inne rodzaje transportu, takie jak transport drogowy, oraz do wsparcia interoperacyjności, dzięki której mogą ze sobą współpracować różne systemy techniczne unijnej sieci kolejowej. Jednocześnie ocena wykazała, że konieczne są dostosowania, aby odzwierciedlić zmiany rynkowe i technologiczne oraz obecne priorytety strategiczne UE, w tym w szczególności Europejski Zielony Ład oraz strategię na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.

1 października 2021 r. Komisja opublikowała wstępną ocenę skutków dotyczącą nowelizacji wytycznych dotyczących transportu kolejowego. W tym samym dniu Komisja opublikowała plan działania dotyczący inicjatywy mającej na celu umożliwienie Komisji przyjęcia nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w odniesieniu do transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu intermodalnego oraz ułatwienie przyznawania pomocy na promowanie mniej szkodliwych dla środowiska rozwiązań transportowych. 19 grudnia 2022 r. Rada przyjęła rozporządzenie upoważniające Komisję do przyjęcia nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych w odniesieniu do transportu kolejowego, żeglugi śródlądowej i transportu intermodalnego. 6 marca 2024 r. Komisja opublikowała zaproszenie do zgłaszania uwag na temat TBER.