Kto zasiada w Parlamencie Europejskim?
(wersja w pdf, z przypisami)

Ilu jest posłów w Parlamencie Europejskim? Jak się dzielą i jakie funkcje pełnią? Jakie są zadania przewodniczącego? Kolejny artykuł na temat Parlamentu Europejskiego (PE).

Zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej (art. 14) w skład PE wchodzą przedstawiciele obywateli Unii. Ich liczba nie przekracza 750, nie licząc przewodniczącego. Reprezentacja obywateli ma charakter degresywnie proporcjonalny, z minimalnym progiem 6 i maksymalnym 96 członków na Państwo Członkowskie. Mandaty przydzielane są na podstawie liczby ludności poszczególnych państw.

W PE zasiada obecnie 705 posłów, wybranych w 27 państwach członkowskich UE, w powszechnych wyborach bezpośrednich, na okres 5 lat. Każdy kraj decyduje o kształcie przeprowadzanych u siebie wyborów, ale musi gwarantować równość płci i tajność głosowania. Wybory odbywają się zgodnie z zasadą reprezentacji proporcjonalnej.

Zgodnie z Regulaminem Parlamentu Europejskiego (art. 22) całością prac Parlamentu i jego organów kieruje przewodniczący. Posiada on pełnię uprawnień niezbędnych do przewodniczenia obradom Parlamentu i zapewnienia ich sprawnego przebiegu. Przewodniczący jest wybierany na odnawialny okres 2,5 roku, i m. in. reprezentuje PE wobec świata zewnętrznego oraz w stosunkach z pozostałymi instytucjami UE. Obecnie przewodniczącą PE jest Roberta Metsola.

Większość posłów należy do grup politycznych (nie zrzeszają się oni na podstawie narodowości, ale przekonań politycznych). W PE jest obecnie 7 grup politycznych. Grupę polityczną może utworzyć minimum 23 posłów reprezentujących co najmniej 1/4 państw członkowskich. Przed każdym głosowaniem na posiedzeniu plenarnym grupy polityczne analizują sprawozdania opracowane przez komisje parlamentarne i wnoszą poprawki.  Stanowisko przyjęte przez grupę jest ustalane w drodze porozumienia wewnątrz grupy. Na żadnego posła nie można nałożyć obowiązku głosowania w określony sposób.

Aby przygotować prace Parlamentu podczas posiedzeń plenarnych posłowie są przydzielani do stałych komisji, z których każda specjalizuje się w odrębnej dziedzinie. W komisjach posłowie opracowują projekty legislacyjne i sprawozdania z własnej inicjatywy, wprowadzają poprawki i głosują nad nimi, analizują propozycje Komisji i Rady oraz, w razie potrzeby, sporządzają sprawozdania, przedstawiane na posiedzeniach plenarnych. Parlament może również tworzyć podkomisje i specjalne komisje tymczasowe lub komisje śledcze.

Delegacje PE utrzymują i pogłębiają stosunki z parlamentami państw spoza UE, innymi regionami świata lub organizacjami. Stanowią główne ogniwo łączące PE z innymi organami ustawodawczymi w Unii i poza nią. Prowadząc dyplomację parlamentarną w drodze regularnych dyskusji promują również UE i zachęcają swoich partnerów do poszanowania wartości i interesów Unii.

Poza tym różne organy polityczne PE odpowiadają za organizację prac Parlamentu i planowanie legislacyjne oraz za Regulamin i kwestie dotyczące administracji, finansów, personelu i organizacji.

Konferencja Przewodniczących jest odpowiedzialna za organizację prac PE i planowanie prac legislacyjnych, określanie kompetencji komisji i delegacji oraz ich składu, a także za kontakty z innymi instytucjami UE, parlamentami narodowymi i krajami trzecimi. W jej skład wchodzą Przewodniczący PE i przewodniczący grup politycznych (oraz jeden przedstawiciel posłów niezrzeszonych, bez prawa głosu). Konferencja Przewodniczących podejmuje decyzje na zasadzie konsensusu lub głosowania, przy czym oddane głosy waży się według liczby członków każdej grupy politycznej.

Prezydium jest odpowiedzialne za wszelkie kwestie dotyczące wewnętrznej organizacji Parlamentu, takie jak wnioski dotyczące przebiegu posiedzeń czy przygotowanie wstępnego projektu preliminarza budżetowego Parlamentu. Decyduje też o środkach przyznawanych partiom politycznym reprezentowanym w PE oraz mianuje Sekretarza Generalnego Parlamentu (odpowiedzialnego za kierowanie służbami administracyjnymi Parlamentu) i ustala skład i organizację Sekretariatu Generalnego. W skład Prezydium wchodzą Przewodniczący PE, 14 wiceprzewodniczących i 5 kwestorów. Podczas obrad Prezydium, w przypadku równej liczby głosów, decyduje głos przewodniczącego, a kwestorzy posiadają głos doradczy.

Kolegium Kwestorów jest odpowiedzialne za sprawy administracyjne i finansowe bezpośrednio dotyczące posłów i ich warunków pracy. Kwestorzy mogą przedstawiać propozycje zmian lub nowego zredagowania tekstów dotyczących wszystkich przepisów uchwalanych przez Prezydium.

Konferencja Przewodniczących Komisji zapewnia lepszą współpracę między różnymi komisjami parlamentarnymi. Składa się z przewodniczących wszystkich komisji stałych i tymczasowych. Może m. in. doradzać Konferencji Przewodniczących w przypadku sporu kompetencyjnego między dwiema komisjami. Prezydium i Konferencja Przewodniczących mogą przekazać jej niektóre zadania.

Konferencja Przewodniczących Delegacji koordynuje prace 45 delegacji stałych. Dba, aby delegacje działały skutecznie i w koordynacji z innymi strukturami Parlamentu. Jej regularne posiedzenia stanowią platformę do dyskusji o kwestiach i wyzwaniach wspólnych dla wszystkich delegacji.

Autorzy: Zespół EUROPE DIRECT Katowice

Komisja Europejska nie bierze odpowiedzialności za treść zamieszczoną w niniejszej publikacji.
Poglądy wyrażone w publikacji są poglądami autorów i nie muszą odzwierciedlać
oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej.